Putnička dijareja: Kako da prepoznam da je imam ?
Putnička dijareja ili proliv predstavlja infekciju digestivnog trakta koja se javlja prilikom promene geografske lokacije. Odlikuje se pojavom učestalih vodenastih stolica, grčeva u stomaku i gasova, a može biti praćena mučninom, povraćanjem, groznicom i povišenom temperaturom.
Najčešće se javlja nekoliko dana nakon dolaska u određeno područje, ali se može javiti i u bilo koje vreme tokom boravka, pa čak i do mesec dana po povratku sa putovanja.
Kolika je učestalost putničke dijareje?
Javlja se kod 30-70% ljudi tokom putovanja. Povećan rizik od nastanka putničke dijareje će imati osobe koje putuju u zemlje sa lošim higijensko-sanitetskim uslovima, a koji se razlikuju od uslova u kojima svakodnevno živimo. Najčešće su to destinacije na kojima konzumiramo neispravnu vodu za piće kao i nedovoljno termički obrađenu hranu, sveže voće ili povrće, mada uzrok ove neprijatne pojave može biti i zbog same promene klime.
Na kojim destinacijama se najčešće javlja putnička dijareja?
U najvećem broju slučajeva se radi o putovanjima u nerazvijene zemlje ili zemlje u razvoju (Afrika, Azija, Latinska Amerika). U pojedinim zemljama razlog dijareje može biti hrana koja je intenzivnije začinjena, ali i upotreba vode koja sadrži dozvoljenu količinu mikroorganizama, uobičajenu za određeno područje, ali turistima može izazvati stomačne tegobe dok je lokalno stanovništvo otporno.
Kada prestaje rizik od nastanka putničke dijareje?
Nedelju dana pre polaska na putovanje kao i tokom boravka na putovanju, pa čak i 5-6 dana po povratku, savetuje se uzimanje probiotskih preparata. Veoma je važno održavanje lične higijene (redovno pranje ruku), adekvatno čuvanje hrane, izbegavanje lako kvarljivih namirnica ili namirnica koje nisu dovoljno termički obrađene. Na taj način značajno smanjujemo rizik od nastanka putničke dijareje.
Koliko je primena probiotskih preparata značajna pre putovanja, a koliko na samom putovanju?
Primena probiotskih preparata, pre i tokom putovanja, ima najvažniju ulogu u sprečavanju nastanka dijareje. Prilikom izbora probiotskog preparata treba voditi računa da on sadrži probiotske kulture u određenom broju i da se nalazi u adekvatnom pakovanju kako bi se obezbedila stabilnost i efikasnost. Probiotska gljivica (Saccharomyces boulardii) vezuje patogene mikroorganizme (viruse, bakterije, parazite), ubrzava njihovu eliminaciju iz organizma, deluje na zaštitni zid creva i pomaže da se regeneriše crevni epitel koji je oštećen. Stoga je neophodna upotreba probiotskog preparata nekoliko dana pre putovanja i tokom boravka na putovanju.
dr Vladimirka Mišić,
lekar opšte prakse,
DZ Novi Sad
